۵ نرمافزار جادویی برای کاهش درصد سرقت ادبی در پایاننامه
نوشتن پایاننامه یکی از مهمترین مراحل تحصیلی و پژوهشی است. در این مسیر، رعایت اصالت و پرهیز از “سرقت ادبی” یا Plagiarism امری حیاتی است. سرقت ادبی، به معنای استفاده از ایدهها، عبارات یا نتایج کار دیگران بدون ارجاع مناسب، میتواند عواقب جدی از جمله رد شدن پایاننامه، خدشهدار شدن اعتبار علمی و حتی مجازاتهای دانشگاهی به دنبال داشته باشد. خوشبختانه، امروزه ابزارهای فناورانه قدرتمندی وجود دارند که مانند دستیاران هوشمند، به شما در شناسایی و رفع بخشهای مشابه متون دیگر و در نتیجه کاهش درصد سرقت ادبی کمک میکنند. در این مقاله، ۵ نرمافزار کلیدی و نحوه استفاده از آنها برای تضمین اصالت پایاننامهتان را معرفی میکنیم.
۱. Turnitin (ترنیتین): غول تشخیص مشابهت
- معرفی: Turnitin احتمالاً شناختهشدهترین نرمافزار تشخیص سرقت ادبی در میان دانشگاهها و موسسات آموزشی در سراسر جهان است. این ابزار، متن شما را با پایگاه داده بسیار وسیعی شامل مقالات علمی، کتابها، وبسایتها و پایاننامههای قبلی مقایسه میکند.
- نحوه استفاده برای رفع Plagiarism:
- گزارش مشابهت (Similarity Report): پس از بارگذاری متن، Turnitin گزارشی ارائه میدهد که در آن بخشهای مشابه با منابع دیگر هایلایت شده و درصد کلی مشابهت مشخص میشود.
- بررسی منابع اصلی: این گزارش به شما امکان میدهد منابعی که متن شما با آنها مشابهت دارد را ببینید.
- اقدام اصلاحی: با بررسی بخشهای هایلایت شده، میتوانید تصمیم بگیرید که آیا نیاز به بازنویسی (Paraphrasing) دقیقتر، نقل قول مستقیم (Direct Quotation) با ارجاع صحیح، یا حذف آن بخش دارید. هدف، کاهش درصد مشابهت به حد قابل قبول دانشگاه (معمولاً زیر ۱۵-۲۰ درصد) است، اما مهمتر از آن، اطمینان از ارجاعدهی صحیح به تمام منابع است.
۲. Grammarly (گرامرلی): دستیار نگارش و تشخیص سرقت ادبی
- معرفی: Grammarly در اصل یک دستیار پیشرفته برای بهبود نگارش انگلیسی (گرامر، املا، سبک نگارش، شفافیت) است، اما نسخه Premium آن شامل یک ابزار قدرتمند تشخیص سرقت ادبی نیز میشود.
- نحوه استفاده برای رفع Plagiarism:
- بررسی همزمان با نگارش: Grammarly میتواند هنگام نوشتن، متن شما را با میلیاردها صفحه وب و پایگاه دادههای علمی ProQuest مقایسه کند.
- شناسایی بخشهای نیازمند ارجاع: این ابزار بخشهایی که ممکن است نیاز به استناد داشته باشند یا به طور ناخواسته از منابع دیگر کپی شده باشند را مشخص میکند.
- پیشنهاد بهبود: علاوه بر تشخیص مشابهت، Grammarly پیشنهاداتی برای بهبود جملهبندی و شفافیت متن ارائه میدهد که میتواند به بازنویسی بهتر کمک کند.
۳. iThenticate (آیتنتیکیت): ابزار محبوب ناشران و پژوهشگران حرفهای
- معرفی: iThenticate توسط همان شرکت Turnitin توسعه داده شده اما بیشتر مورد استفاده پژوهشگران، نویسندگان و ناشران برای بررسی مقالات پیش از انتشار است. این ابزار نیز به پایگاه داده وسیعی دسترسی دارد.
- نحوه استفاده برای رفع Plagiarism:
- بررسی دقیق پیش از ارسال: پژوهشگران از iThenticate استفاده میکنند تا اطمینان حاصل کنند که مقاله یا پایاننامه آنها پیش از ارسال به مجله یا دانشگاه، درصد مشابهت پایینی دارد.
- گزارش مشابه Turnitin: عملکرد و گزارشدهی آن بسیار شبیه به Turnitin است و به شناسایی دقیق بخشهای مشابه و منابع آنها کمک میکند.
۴. Scribbr (اسکریبر): همراه دانشجو با بررسی مشابهت
- معرفی: Scribbr پلتفرمی است که خدمات متنوعی به دانشجویان ارائه میدهد، از جمله ویرایش و نمونهخوانی، و همچنین یک ابزار بررسی سرقت ادبی که اغلب با همکاری Turnitin کار میکند.
- نحوه استفاده برای رفع Plagiarism:
- رابط کاربری دانشجوپسند: استفاده از آن معمولاً ساده است و گزارشهای واضحی ارائه میدهد.
- تمرکز بر نیاز دانشجو: علاوه بر شناسایی مشابهت، میتواند به دانشجویان در درک بهتر مفهوم سرقت ادبی و نحوه اجتناب از آن کمک کند. برخی نسخهها ممکن است توضیحات بیشتری در مورد بخشهای هایلایت شده ارائه دهند.
۵. PlagScan / Ouriginal (پلاگاسکن / اوریجینال): جایگزین قدرتمند اروپایی
- معرفی: PlagScan که اکنون بخشی از Ouriginal است، یک ابزار تشخیص سرقت ادبی معتبر دیگر است که توسط بسیاری از موسسات آموزشی، بهویژه در اروپا، استفاده میشود.
- نحوه استفاده برای رفع Plagiarism:
- مقایسه جامع: مانند سایر ابزارهای برتر، متن شما را با منابع آنلاین، مقالات علمی و آرشیوهای داخلی مقایسه میکند.
- گزارش تعاملی: گزارشهای آن به کاربر اجازه میدهد تا به راحتی بخشهای مشابه را بررسی کرده و منابع اصلی را مشاهده کند تا بتواند اصلاحات لازم را انجام دهد.
نکات کلیدی برای استفاده موثر از این ابزارها:
- ابزارها کمککنندهاند، نه جایگزین تفکر انتقادی: صرفاً پایین بودن درصد مشابهت کافی نیست. باید مطمئن شوید که تمام ایدهها و عبارات وامگرفته شده، به درستی ارجاع داده شدهاند.
- بازنویسی دقیق (Paraphrasing): به جای تغییر چند کلمه، مفهوم را درک کرده و با بیان خودتان و با ذکر منبع بازنویسی کنید.
- نقل قول صحیح (Quotation): اگر عبارتی را دقیقاً کپی میکنید، آن را داخل گیومه قرار دهید و بلافاصله منبع را ذکر کنید.
- مدیریت منابع: از نرمافزارهای مدیریت منابع مانند EndNote, Mendeley یا Zotero برای ثبت دقیق و ارجاعدهی آسان استفاده کنید.
- بررسی چندباره: پیشنویسهای خود را چندین بار با این ابزارها بررسی کنید، بهخصوص پس از انجام ویرایشهای عمده.

سرقت ادبی یک خطای جدی در دنیای آکادمیک است، اما با آگاهی و استفاده از ابزارهای مناسب، میتوان به راحتی از آن اجتناب کرد. نرمافزارهایی مانند Turnitin, Grammarly, iThenticate, Scribbr و PlagScan/Ouriginal دستیاران قدرتمندی هستند که به شما کمک میکنند تا با اطمینان از اصالت کار خود، پایاننامهای موفق و معتبر ارائه دهید. استفاده هوشمندانه از این فناوریها، گامی مهم در جهت حفظ صداقت علمی و ارتقای کیفیت پژوهش شماست.
ما در آکادمی پژوهشی نوین خدمات مشاوره ویرایش پایاننامه را ارائه میدهیم.
با ما همراه باشید:
ما در آکادمی پژوهشی نوین، با ارائهی منابع، مقالات و مشاورههای تخصصی، در تمام مراحل انجام پایاننامه، از انتخاب موضوع تا دفاع، همراه شما هستیم.
از ما بپرسید ...
سوال دارید؟

